Hướng dẫn phân biệt các loại cọ sử dụng để vẽ màu nước
Cọ vẽ có thể được dùng với nhiều mục đích như tô màu nước, màu acrylic, màu dầu, hay thậm chí là dùng để vẽ khô lên giấy với bột than (dry brush). Nhưng trong bài này mình chỉ chủ yếu nói về cọ vẽ màu nước. Việc chọn cọ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như điệu kiện kinh tế, sở thích hay kỹ thuật tô màu nước của bạn.
Một cây cọ tốt phải giữ được nhiều nước và màu, có thể quay lại hình dáng ban đầu sau mỗi nét cọ, giữ được đầu nhọn (fine point), đầu bịt sắt (ferrule, phần kim loại nối giữa thân cọ và lông cọ) bền chắc, và đương nhiên là không bị sùi lông hay rớt lông ra. Cọ vẽ tốt sẽ thường rất đắt, vì vậy trước khi mua, bạn phải cân nhắc kỹ trước khi mua để phù hợp với nhu cầu của bản thân mình.
1. Loại cọ
Khi chọn cọ đầu tiên hãy nghĩ tới loại cọ mà bạn muốn chọn trước. Hiện tại có rất nhiều loại cọ như là cọ round (hay cọ tròn), cọ flat (phẳng, hay có chổ dịch thành cọ dẹt), cọ fan (có hình như đầu chổi), cọ mop, cọ hình oval, cọ angular (đầu cọ không thẳng mà nghiêng), cọ quill,… Theo công năng của người sử dụng, ta có thể chia như sau:
- Cọ để wash: để wash thì bạn cần một cây cọ lớn, có thể giữ được nhiều nước và màu. Bạn có thể chọn cọ round kích thước lớn (size 8 trở lên), hay cọ quill, cọ flat, cọ mop đều ổn. Thường thì chỉ cần khoảng 1-2 cọ wash là được.
- Cọ để vẽ chi tiết: có thể dùng cọ round kích thước nhỏ (khoảng size dưới 4); cọ rigger (rigger có nghĩa là cột buồm, người ta thường dùng cọ này để vẽ dây dựng buồm nên mới gọi tên như thế), cọ spotter (spot có nghĩa là đốm chấm).
- Để dùng bình thường: thì dùng cọ round hay flat
Trong các loại cọ, thì quan trọng nhất là cọ round, vì cọ này rất tiện dụng, có thể dùng được vào hầu như tất cả mọi thứ nên mỗi họa sĩ vẽ màu nước đều phải có ít nhất là một cây cọ round.
2. Loại lông cọ
Lông cọ là yếu tố rất quan trọng, ảnh hưởng tới tính năng và giá thành của cây cọ. Lông cọ có thể là lông tự nhiên hoặc nhân tạo
- Lông cọ tự nhiên: là lông cọ được làm từ các loại lông tự nhiên của động vật như lông chồn Zibelin, chồn Kolinsky, lông sóc, lông dê, lông bò,… Trong đó đắt nhất là lông chồn Kolinsky với giá lên tới 1000$ tùy kích thước.
- Lông nhân tạo được các hãng sản xuất tạo ra từ các sợi tơ dựa trên sự mô phỏng với các loại lông cọ tự nhiên. Một lợi thế có thể thấy rõ là lông cọ nhân tạo sẽ rẻ hơn rất nhiều so với lông cọ tự nhiên và ít phải bảo quản hơn. Tuy nhiên, lông cọ nhân tạo thường không tốt bằng, cho màu không đều bằng và giữ đầu nhọn (finepoint) cũng không bằng lông cọ tự nhiên. Bạn nên lựa chọn lông cọ nhân tạo được sản xuất từ các hãng danh tiếng và uy tín trên thị trường để chất lượng lông cọ được đảm bảo tối đa nhất.
3. Kích thước cọ
Việc lựa chọn kích cỡ cọ sẽ tùy thuộc vào kích thước của bức tranh mà bạn muốn vẽ. Nếu bạn thường vẽ tranh khoảng khổ 9×12 inch, tức là lớn hơn a4 một chút, thì cọ round khoảng rộng khoảng ~5mm, và ~3mm, cùng với một cọ flat rộng khoảng 10~20mm, là có thể tạm đủ. Nhưng nếu như bạn thích vẽ tranh minitature (kiểu tranh vẽ nhỏ xíu, cỡ một đồng xu) thì bạn sẽ muốn dùng cọ nhỏ (size dưới 2), có thể là càng nhỏ càng tốt. Tranh càng lớn thì kích thước cọ càng lớn.
Bạn có thể nhắm chừng trước kích cỡ cọ bạn muốn bằng mm hoặc inch trước, rồi sau đó đối chiếu với size của hãng cọ để quyết định mua cây cọ nào. Kích thước cọ thường dao động từ 0000 tới 50.
Cuối cùng lời khuyên của mình giành cho các bạn khi lựa chọn cọ vẽ là nên chọn tùy theo kích thước giấy bạn vẽ, nhưng thường thì bạn sẽ cần một cây cọ round cỡ nhỏ (size 2-3), một cây cọ round cỡ vừa (chừng 5-6), và lớn (10-12), nên là lông chồn zibelin tự nhiên hoặc nhân tạo; một đến hai cây cọ để wash có thể là cọ flat, mop,… Nếu bạn thích vẽ thật chi tiết, thì có thể mua thêm một cây cọ round siêu nhỏ (từ 0 trở xuống), cọ rigger hay cọ spotter.
Đây là bài biên soạn lại mà butve tổng hợp cũng như tham khảo từ nhiều nguồn khác nhau. Mong rằng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu thêm về cọ vẽ màu nước cũng như cách chọn và sử dụng chúng.
Nội dung và hình ảnh trong bài viết này được tổng hợp từ các thông tin từ trang:
- https://www.art-is-fun.com/paintbrushes-for-watercolors
- https://en.wikipedia.org/wiki/Paintbrush
- https://mokostory.wordpress.com/2017/07/19/tong-hop-ve-co-ve-mau-nuoc-p1-chon-co-ve-mau-nuoc/